İhale Üzerinde Bırakılan Teklif Bedelinin İhalenin Sınır Değerin Çok Az Üzerinde Olması

Karar No              : 2017/MK-279

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/354906 İhale Kayıt Numaralı “Anadolu Yakası Geneli Yağmursuyu Hatları Ve Açık Kanalların Temizlenmesi İle Kanal Görüntüleme İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

KARAR:

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Anadolu Yakası Yol Bakım ve Onarım Müdürlüğü tarafından 11.10.2016 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 2016/354906 ihale kayıt numaralı “Anadolu Yakası  Geneli Yağmursuyu Hatları ve Açık Kanalların Temizlenmesi İle Kanal Görüntüleme İşi” ihalesine ilişkin olarak Mehmet Sağır/Sağır Ticaret’in 01.11.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibi 15.11.2016 tarih ve 63141 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.11.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 07.12.2016 tarihli ve 2016/UH.III-3016 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Davacı Mehmet Sağır/Sağır Ticaret tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 3. İdare Mahkemesinin 12.05.2017 tarihli ve E:2017/89, K:2017/804 sayılı kararında, “…Dava dosyasının incelenmesinden; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Anadolu Yakası Yol Bakım ve Onarım Müdürlüğü tarafından, 2016/354906 ihale kayıt numarası ile 11.10.2016 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Anadolu Yakası Geneli Yağmursuyu Hatları ve Açık Kanalların Temizlenmesi ile Kanal Görüntüleme İşi” ihalesine ilişkin olarak, ihalede 8 adet ihale dokümanı satın alındığı, 11.10.2016 tarihinde yapılan ihaleye 6 isteklinin katıldığı, 18.10.2016 tarihli ihale komisyonu kararında, Binaş İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.- Mersa Mim. Müh. İnş. Taah. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ve özel ortağı tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin benzer işe uygun olmaması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sonucu sınır değerin altında geçerli teklif olmadığından idare tarafından aşın düşük teklif sorgulaması yapılmadığı ve ihalenin 13.183.176,00 TL bedelle Bulaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına karar verildiği, davacı tarafından, 01.11.2016 tarihinde yapılan şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, 15.11.2016 tarih ve 63141 sayılı dilekçe ile; bahse konu ihaleye ait sınır değerin 17.138.127,60 TL/1,30=13.183.175,08 TL olduğu, göz önüne alındığında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi ile sınır değer arasında yalnızca 0,92 TL’Iik bir fark olduğu, İdari Şartname ve Teknik Şartname incelendiğinde söz konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu ve birbirinden farklı nitelikte birçok maliyet kaleminden oluştuğunun görüldüğü, bu kapsamda isteklilerin yaptığı maliyet hesaplarının birbirinden farklı olacağı, bu durumda idarenin hesapladığı yaklaşık maliyeti tutturma imkanı olmadığı halde ihale üzerinde kalan isteklinin sınır değerin yalnızca 0,92 TL teklif vermesinin, yaklaşık maliyet bilgisinin sızdırıldığının göstergesi olduğu, aynı idare tarafından bu ihale dışında yapılan yağmursuyu kanal temizleme ve görüntüleme ihaleleri incelendiğinde, aynı gün içerisinde 30 dakika ara ile yapılan 3 ayrı ihalede sınır değerlerin üzerinde teklif veren 3 adet şirketin arasında sırasıyla paylaşıldığının görüleceği, bu şirketlerin yaklaşık maliyetleri nereden ve nasıl hesapladıklarının anlaşılmasının mümkün olmadığı, söz konusu firmaların 3 ihalede farklı sıralamalarla art arda teklifler verip rekabet ortamını ortadan kaldırıp hukuk dışı davrandıkları, ihaleye teklif veren Bulvar Yapı Ürünleri İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Bulaş İnşaat şirketlerinin sahipleri ve yetkililerinin aynı kişiler olduğu, şirket adreslerinin aynı olduğu, şirket ismi değişikliği yapılarak kandırmaca yoluna gidildiği, 2 sene arayla aynı işi sınır değerde teklifler verip almalarının imkanı olmadığı, önceki yıllarda yapılan ihaleler incelendiğinde 4 adet iş olarak ihaleye çıkılan yağmursuyu kanal temizliği ihalelerinin yine aynı 3 şirket tarafından alındığı, sınır değere bu kadar yakın teklif verilmesinin imkansız olduğu da hesaba katıldığında ihalelerde gizliliğin korunmadığı, son 2 yıl içerisinde bahse konu idare tarafından yapılan yağmursuyu kanal temizliği ve görüntülemesi ihaleleri değerlendirildiğinde, ihaleye fesat karıştırıldığı iddialarıyla yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine bakıldığında, idarelerin ihalelerde saydamlığı sağlamakla yükümlü olduğu gibi, aynı şekilde gizlilik ilkesinin gereklerini de yerine getirmekle yükümlü olduğu görülmektedir. Gizlilik ilkesi yine anılan Kanun’da hüküm altına alınan “Bilgi ve belgeleri açıklama yasağı” başlıklı 61. madde ile birlikte değerlendirildiğinde, görevlilerin ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere o isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve mali yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemeyecekleri, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamayacakları ve aksi yönde davrananlar hakkında müeyyide uygulanacağı anlaşılmaktadır.

Bu durumda; uyuşmazlığa konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmaması nedeniyle sınır değerin yaklaşık maliyetin 1,30’a bölünerek rahatlıkla hesaplanabilmesi ve ihale üzerinde bırakılan teklif bedelinin, ihalenin sınır değerin çok az üzerinde (0,92 TL) olması, yine aynı gün yarımşar saat ara ile yapılan ihalelerde de benzer şekilde, ihale üzerinde bırakılan isteklilere ait teklif bedellerinin, ihalenin sınır değerine çok yakın olması hususları birlikte değerlendirildiğinde, uyuşmazlık konusu olayda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesindeki temel ilkelerden gizlilik ve güvenirlik ilkelerine uygun olarak ihalenin gerçekleştirilmediği anlaşıldığından, ihalenin iptal edilmesi talebiyle yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin 07.12.2016 tarihli ve 2016/UH.III-3016 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1- Kamu İhale Kurulunun 07.12.2016 tarihli ve 2016/UH.III-3016 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.