Sözleşme Tasarısındaki Genel Aykırılık ve Özel Aykırılık Halinde Verilecek Ceza Oranlarının Çelişkili Olması
Aralık 19, 2022Şartnamede Yer Alan Ürün Özelliklerinin Tek Bir Markayı İşaret Etmesi İhalenin İptal Sebebidir
Aralık 22, 2022Karar No : 2022/UM.I-795
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/271831 İhale Kayıt Numaralı “Bebek Bezi, Bebek Şampuanı ve Pişik Kremi Alım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Batman Belediye Başkanlığı Sosyal Hizmetler ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü tarafından 19.04.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bebek Bezi, Bebek Şampuanı ve Pişik Kremi Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Hasan Özçelik’in 06.05.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.05.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.05.2022 tarih ve 23309 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.05.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/512 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idareye sunmuş oldukları bebek şampuanı numunesinin üzerinde pH değerinin yazmadığı gerekçesiyle ihale komisyonu tarafından tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı, şöyle ki; Teknik Şartname’de şampuanların pH değerinin 5,5 ile 7,5 arasında olması gerektiğinin belirtildiği, taraflarınca sunulan şampuan numunesinin üzerinde de “pH dengelidir” ibaresinin yer aldığı, ihaleye özel olarak üretilmeyen söz konusu ürünün üzerinde Teknik Şartname’de belirtilen bütün özelliklerin yazmasının mümkün olmadığı, kaldı ki ürün üzerinde yer alan “pH dengelidir” ibaresinin Teknik Şartname’de belirtilen pH şartını karşıladığı iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir…” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf istenebilir. Özel imalat süreci gerektiren mal alımları hariç, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar içeren doküman istenilmesi durumunda katalog istenilmesi zorunludur. İsteklilerin cevap vermesi ve açıklamada bulunması istenen hususlara ilişkin sorulara teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda yer verilir.
(2) İdare tarafından numune sunulmasının istenilmesi durumunda, hangi kalem/kalemler için numune istenildiği, numunenin sayısı ve gerekli görülen diğer hususlar ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtilir.
(3) Numune sunulması istenilen kalem/kalemler için yeter sayı ve nitelikte numune alınması idarenin sorumluluğundadır. Malın niteliğinin birden fazla numune değerlendirmesi yapmaya uygun olup olmadığı ile kullanım ömrü dikkate alınarak en az bir adet numunenin idarede muhafaza edilmesi gerekir. Kurul ya da yargı kararları üzerine yeniden değerlendirme muhafaza edilen numune üzerinden yapılır.
(4) İhale dokümanında istenilen sayıda ve nitelikte numune, başvuru veya teklif dosyası ile birlikte idareye teslim edilir…İhale dokümanında düzenleme yapılması halinde numune, ihale veya son başvuru tarih ve saatine, tekliflerin elektronik ortamda alındığı ihalelerde ise idare tarafından belirlenen teslim tarih ve saatine kadar posta veya kargo yoluyla da teslim edilebilir. Teslim edilen numunenin üzerinde, ihale, aday veya istekli bilgileri ile numune sunulan kalem bilgilerine yer verilir. İdare tarafından numune bir tutanak ile teslim alınarak, talep edilmesi halinde tutanağın bir sureti aday veya istekliye verilir.
(5) İhale komisyonu tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda diğer katılım ve yeterlik belgeleri uygun bulunan aday ve isteklilerin numunelerinin değerlendirilmesine geçilir. İdare tarafından gerekli görülen hallerde, numune değerlendirilmesinin yapılacağı yer, tarih ve saat bilgisi aday veya isteklilere bildirilir. Numune değerlendirilmesinde numunenin fiziksel nitelikleri ile ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı kontrol edilir. Yapılan inceleme sonucunda, hazırlanacak tutanakta numunenin uygunluk durumu belirtilir ve uygun bulunmaması durumunda buna ilişkin gerekçelere yer verilir…” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;
a) Adı: Bebek Bezi, Bebek Şampuanı ve Pişik Kremi Alım İşi
…
c) Miktarı ve türü: 3 kalem 12.000 adet bebek bezi, bebek şampuanı ve pişik kremi alım işi…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.6. İstekliler teklif edeceği ürünlere ait numuneyi ihale saatinden önce ihale bürosuna tutanakla teslim etmek zorundadır…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel istekler” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1. İstekliler, teklif edeceği ürünlerden birer adet numuneyi, başvuru veya teklif dosyası ile birlikte Destek Hizmetleri Müdürlüğü İhale Bürosu’na numune teslim tutanağı karşılığında teslim etmek zorundadır…Teklifler numuneler üzerinden değerlendirilecek olup numunelerin uygunluğu ihale komisyonunca değerlendirilecektir…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin teslim edeceği malzemeler ve özellikleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…1- Bebek Şampuanı
…
2. Marka bilinirliği ile ürünün Sağlık Bakanlığı üretim veya ithal izni, Sağlık Bakanlığı bildirimli olmalı, pH değeri 5,5 ile 7,5 arasında yani nötr olmalıdır…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdareye teklifleri ile birlikte Hasan Özçelik (Özçelik Tem.) tarafından Johnson’s marka, İbrahim Günbat (Beta Med.) tarafından Goo.n marka, Murat Nezir Vural (Vurallar Gıd.) tarafından ise Dalin marka bebek şampuanı numunesi sunulduğu; Johnson’s marka bebek şampuanı üzerinde “pH dengelidir”, Goo.n marka bebek şampuanı üzerinde “bebek cildinin pH dengesi ile uyumludur”, Dalin marka bebek şampuanı üzerinde ise “cildin pH değeri ile uyumludur” ibarelerinin yer aldığı görülmüştür.
İsteklilerin sunmuş oldukları numunelere ilişkin olarak idare tarafından düzenlenen Numune Değerlendirme Tutanağında “…Hasan Özçelik (Özçelik Tem.)-Uygun Değil-Sunmuş olduğu Johnson’s marka bebek şampuanında pH değeri yazılmadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır…” ifadelerine, 25.04.2022 tarihli ihale komisyonu kararında “…Hasan Özçelik, sunmuş olduğu bebek şampuanında pH değeri yazılmadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır…” ifadelerine, söz konusu istekli tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunda “…Numune olarak sunmuş olduğumuz ürünün arka kısmında bulunan etiketi üzerinde…pH dengeli olduğu yazılmıştır…Tarafımızca sunulan numune üzerinde pH değerine ilişkin bir bilinin yer almaması da söz konusu değildir. Sunduğumuz numune üzerinde pH değeri sadece rakamsal olarak ifade edilmemiş, pH değerinin dengeli olduğu açıkça belirtilmiştir. Bilindiği üzere bebeklerin vücut pH değerleri 6,5-7 civarında olup bebek ürünlerinde pH değerinin dengeli olmasının anlamı, ürünün pH değerinin belirtilen aralıkta olduğu anlamına gelmektedir. Dolayısıyla teklif etmiş olduğumuz ürün Teknik Şartname’de belirtilen değer aralığına uygun bir üründür…” ifadelerine, bahse konu şikâyet başvuru üzerine idarece gönderilen cevabi yazıda ise “…Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in 15’inci maddesinde “Muayenelerde önce fiziksel nitelikler kontrol edilir. Fiziksel niteliklerinin tamamı ihale dokümanında belirtilen hükümlere uygun bulunmayan malın numuneleri, laboratuvar muayenelerine gönderilmez. Fiziksel muayenede niteliklerin bazıları uygun çıkmazsa muayene yarıda bırakılmaz, muayene işlemi tamamlanır…” denilmektedir. Yukarıda açıklandığı gibi, numune olarak sunmuş olduğunuz bebek şampuanlarında…pH değeri yazılmadığından teklifiniz değerlendirme dışı bırakılmıştır…” ifadelerine yer verildiği tespit edilmiş olup, bahse konu ifadelerden, ihale komisyonu tarafından başvuru sahibi Hasan Özçelik’in (Özçelik Tem.) teklifinin, sunmuş oldukları Johnson’s marka bebek şampuanı numunesi üzerinde pH değeri yerine “pH dengelidir” ibaresinin yazılı olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca 19.04.2022 tarihli Numune Değerlendirme Tutanağı ve aynı tarihli Uygun Olmayan Belgelerin Sayılmama Gerekçelerine İlişkin Tutanak ile 25.04.2022 tarihli ihale komisyonu kararında yer alan ifadelerden;
Zekeriya Avcı İnş. Taah. Mak. Kir. Haz. Bet. Turz. Pet. Kim. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin; sunmuş olduğu Canbebe marka şampuan numunesinin birinin üzerinde bebek şampuanı pH değerinin yazmadığı, Babyloo marka şampuan numunesinin etiketinin ise yabancı dil olduğu gerekçeleriyle,
Alimran İnş. Pet. Nak. Otomtv. İltşm. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, sunmuş olduğu Johnson’s marka bebek şampuanı numunesinin üzerinde pH değerinin yazmadığı ile geçici teminat mektubunda haczedilememe ifadesinin yer almadığı gerekçeleriyle,
İbrahim Günbat’ın (Beta Med.) teklifinin, sunmuş olduğu Goo.n marka bebek şampuanı numunesinin üzerinde pH değerinin yazmadığı gerekçesiyle,
Murat Nezir Vural’ın (Vurallar Gıd.) teklifinin, sunmuş olduğu Dalin marka bebek şampuanı numunesinin üzerinde pH değerinin yazmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla ihale komisyonu tarafından, yukarıda bahsi geçen isteklilerden İbrahim Günbat (Beta Med.) ile Murat Nezir Vural’ın (Vurallar Gıd.) teklifinin de yalnızca “sunmuş oldukları bebek şampuanı numunesi üzerinde üzerindepH değerinin belirtilmemesi” gerekçe gösterilerek değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden, inceleme konusu ihalenin; bebek bezi, bebek şampuanı ve pişik kremi alımına ilişkin olduğu, istekliler tarafından teklif edilecek bebek şampuanlarının pH değerinin 5,5 ile 7,5 arasında olması gerektiği, isteklilerce teklif edilecek malların anılan pH değerine ve Teknik Şartname’de belirtilen diğer teknik kriterlere uygun olup olmadığını tespit etmek amacıyla idare tarafından isteklilerden teklifleri ile birlikte numune sunmalarının talep edildiği anlaşılmaktadır.
İhale komisyonu tarafından yalnızca “sunmuş oldukları bebek şampuanı numunesi üzerinde pH değerinin belirtilmemesi” gerekçe gösterilerek teklifi değerlendirme dışı bırakılan Hasan Özçelik, İbrahim Günbat (Beta Med.) ve Murat Nezir Vural’ın sunduğu numunelerin üzerinde yazılı olan “pH dengelidir”, “bebek cildinin pH dengesi ile uyumludur” ve “cildin pH değeri ile uyumludur” ibarelerinin belirli ve açık bir pH değerini ya da değer aralığını işaret eden teknik ibareler olup olmadığı ve söz konusu ibarelerin Teknik Şartname’de şart koşulan pH değerini karşılayıp karşılamadığı hususlarının tespiti amacıyla anılan ürünlerin barkod numaraları belirtilmek suretiyle, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumundan 10.06.2022 tarihli ve E.2022/10506 sayılı, 17.06.2022 tarihli ve E.2022/11137 sayılı yazılar ile görüş talep edilmiş olup, bahse konu talebe istinaden gönderilen 15.06.2022 tarihli ve E-61749811-512-786031 sayılı cevabi yazıda “İlgi yazınızda belirtilen bebek şampuanlarında “pH dengelidir”, “bebek cildinin pH dengesi ile uyumludur”, “cildin pH değeri ile uyumludur” ifadeleri, ürünün net pH değeri hakkında bilgi vermemektedir.
İnsan cildine uygulanacak ürünlerin pH değerinin cilt ile uyumlu olması gereklidir. Teknik Şartname’de yer alan “pH değeri 5,5 ile 7,5 arasında olmalıdır” ifadesinin bu genel kuralı sağlamaya yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte kozmetik ürün ambalajında yazan “pH dengelidir”, “bebek cildinin pH dengesi ile uyumludur”, “cildin pH değeri ile uyumludur” ifadeleri, Şartname’debeliritlenpH değer aralığında olduğunu kanıtlayıcı belgeler olmadan yeterli değildir. Kozmetik ürünler üzerinde yazan tüm iddialar, ürünün Ürün Bilgi Dosyasında kanıtlanmış olmalıdır.
Kozmetik Yönetmeliği gereği, piyasaya arz edilecek tüm kozmetik ürünlerin Ürün Bilgi Dosyasına sahip olması gereklidir. Şartname’de yer alan teknik koşulların kontrollerinin, ilgili ürünlerin bilgi dosyalarından yapılabileceği hususunda;
Bilgileri ve gereğini arz ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.
Yine Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından gönderilen 24.06.2022 tarihli ve E-61749811-512-795910 sayılı cevabi yazıda ise “ÜTS sisteminde kayıtlı olan;
– 3574669907835 barkod numaralı Johnson’s marka bebek şampuanı: Ürün Güvenlik Değerlendirme Raporu yüklemesi firmadan istenmiş olup, üretici firmanın sisteme bu raporu yüklemediği görülmüştür. Ürünün pH değeri hakkında sistemde bir belge yer almamaktadır.
– 8697404784654 barkod numaralı Goo.n marka bebek şampuanı: ÜTS’de yer alan Ürün Güvenlik Değerlendirme Raporunda pH değerinin 4,7-5,3 aralığında olduğ belirtilmiştir. Laboratuvar analiz test raporunda verilen net pH değerinin 5,16 olduğu görülmüştür.
– 8690605061050 barkod numaralı Dalin marka bebek şampuanı: ÜTS’de yer alan test raporunda pH net değerinin 5,27 olduğu görülmektedir…” ifadeleri yer almaktadır.
Tüm bu tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde; Hasan Özçelik (Özçelik Tem.) tarafından idareye teklifleri ile birlikte Johnson’s marka bebek şampuanı numunesi sunulduğu, ihale komisyonu tarafından söz konusu isteklinin teklifinin, ürün üzerinde pH değeri yerine “pH dengelidir” ibaresinin yazılı olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı belirlenmiş olup, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından gönderilen cevabi yazılarda yer alan ifadelerden bebek şampuanları üzerinde yer alan “pH dengelidir”, “bebek cildinin pH dengesi ile uyumludur”, “cildin pH değeri ile uyumludur” vb. ibarelerinin ürünün net pH değeri hakkında bilgi veren ifadeler olarak kabul edilemeyeceği, bu bağlamda söz konusu ibarelerin Teknik Şartname’de istenen pH değer aralığını (5,5 ile 7,5 arasında) işaret ettiği hususundan da söz edilemeyeceği, nitekim aynı gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılan İbrahim Günbat (Beta Med.) ve Murat Nezir Vural’ın sunmuş oldukları bebek şampuanı numuneleri üzerinde de “bebek cildinin pH dengesi ile uyumludur” ve “cildin pH değeri ile uyumludur” ifadeleri yer almasına rağmen söz konusu ürünlere ilişkin olarak Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda kayıt altına alınan Ürün Güvenlik Değerlendirme Raporlarında, anılan ürünlerin pH değerlerinin 5.16 ve 5,27 olduğunun ifade edildiği, dolayısıyla bahse konu ürünlerin Teknik Şartname’de belirtilen pH değer aralığını karşılamadığı, netice itibariyle başvuru sahibi Hasan Özçelik (Özçelik Tem.) tarafından idareye sunulan bebek şampuanı numunesi üzerinde Teknik Şartname’de istenen pH değerine ilişkin herhangi bir ibarenin yazılı olmadığı anlaşıldığından söz konusu isteklinin teklifinin ihale komisyonu tarafından “sunmuş olduğu bebek şampuanı numunesi üzerinde pH değerinin yazmadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olduğu, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.