İdarenin Mevcut Güzergah Hatlarını Uzatma Hakkını İhale Dokümanına Eklemiş Olması

İdarenin Mevcut Güzergah Hatlarını Uzatma Hakkını İhale Dokümanına Eklemiş Olması

Karar No              : 2021/UH.II-1074

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/149780 İhale Kayıt Numaralı “Tdlhzm-1139 Genel Müdürlük Personel Servis Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü (Tpao) Tedarik ve Lojistik Daire Başkanlığı tarafından 22.04.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tdlhzm-1139 Genel Müdürlük Personel Servis Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak 06 Seyahat Turizm İnsan Kaynakları Oto Kiralama Temizlik İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 15.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.04.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.04.2021 tarih ve 21207 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.04.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/778 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

…

8) Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 8.1’inci maddesinde “8.1. Personel yoğunluğu dikkate (tayin, taşınma, stajyer, v.b) alınarak servis araçlarının hizmet vereceği güzergahlarla ilgili;

-mevcut güzergah hatlarının (sabah-akşam servislerinde 10 km kadar uzatılması,)

-yeni bir güzergah (hat) oluşturulması veya iptal edilmesi ya da bir veya birkaç güzergahın birleştirilmesi ile yeni servis ve sefer ilave edilmesi, İdare’nin yetkisi dâhilindedir.

Bu durum; sefer ya da servis aracı ilave etmek hariç olmak üzere, Yükleniciye ek ücret talep hakkı doğurmaz.” düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu düzenlemeden idarenin tüm araçlar için yaklaşık 415.250 kilometrelik mesafe uzatma hakkının bulunduğunun anlaşıldığı, ancak mesafe değişimine bağlı olarak Teknik Şartname’de ilave bedel ödenmesi veya bedel kesintisi şeklinde bir düzenlemenin bulunmadığı, bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin ilgili maddelerine açıkça aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.

8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

         a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

         b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

         Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir…” hükmü yer almaktadır.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 53’üncü maddesinde “Birim fiyat sözleşmelerde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle sözleşme konusu işte bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin;

a) Sözleşmeye esas iş tanımı içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılması konusunda idare yetkilidir. Bu durumda işin süresi, bu artışla orantılı olarak işin ilgili kısmı veya tamamı için uzatılır. İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.” açıklaması yer almaktadır.

Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin aşağıdaki hususlar sözleşme tasarısında düzenlenmiştir.

a) Ödeme yeri ve şartları

b) Avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı

c) İşe başlama ve iş bitirme tarihi

ç) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları

d) Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi

e) Cezalar ve sözleşmenin feshi

f) Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar

g) Anlaşmazlıkların çözüm şekli” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 36 (OtuzAltı) aydır

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;

a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.

Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i ödenir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Personel yoğunluğu dikkate (tayin, taşınma, stajyer, v.b) alınarak servis araçlarının hizmet vereceği güzergahlarla ilgili;

-mevcut güzergah hatlarının (sabah-akşam servislerinde 10 km kadar uzatılması,)

-yeni bir güzergah (hat) oluşturulması veya iptal edilmesi ya da bir veya birkaç güzergahın birleştirilmesi ile yeni servis ve sefer ilave edilmesi, İdare’nin yetkisi dâhilindedir.

Bu durum; sefer ya da servis aracı ilave etmek hariç olmak üzere, Yükleniciye ek ücret talep hakkı doğurmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

Bahse konu ihale dokümanında işin kapsamının TPAO Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan personelin taşınma işinin 2016 ve üzeri model yılı 55 Adet Minibüs/Midibüs kullanılarak 36 Ay süreyle karşılanması olduğu görülmektedir.

Teknik Şartname’de idarenin, personel taşıma servis güzergâhlarındaki mevcut güzergah hatlarının sabah-akşam servislerinde 10 km kadar uzatılmasının idarenin yetkisinde olduğu, söz konusu durumda sefer ya da servis aracı ilave etmek hariç olmak üzere, yükleniciye ek ücret talep hakkının bulunmadığının düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Teknik Şartname’nin ilgili maddesinde yer alan “mevcut güzergah hatlarının (sabah-akşam servislerinde 10 km kadar uzatılması, …” düzenlemesinin sefer artışı veya ilave servis aracı gerektirmesine ilişkin olmadığı, anılan düzenlemede ihaledeki güzergahlar bakımından bir ayrım yapılmadığı görülmekle birlikte 30-40 km’ye sahip güzergahlar yönünden sabah-akşam servislerinde 10 km’ye kadar gidiş-geliş artışının makul karşılanabileceği, sektörde faaliyette bulunan basiretli tacirlerin bu durumu öngörebileceği, ayrıca anılan güzergahlardaki km artışının Teknik Şartname’deki mesafeyi aşması halinde yeni sefer ya da servis aracı ilave edilmesinin gündeme gelmesi durumunda idare tarafından yükleniciye ek ücret ödeme yapılmasının şartnamede düzenlendiği, söz konusu hususlar değerlendirilerek teklif fiyatlarının oluşturulabileceği anlaşıldığından anılan iddia yerinde bulunmamıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

   Oybirliği ile karar verildi.