İdarece Sigorta Türleri İle Teminat Kapsamı Ve Limitlerinin Belirtilmemesi Nedeniyle İş Ve İşyerinin Sigortalanması Durumunun Belirsizliğe Neden Olduğu İddiası
Haziran 10, 2022İş Hacmine İlişkin Sağlanması Gereken Asgari Tutar Sağlanmadığı Gerekçesiyle Tekliflerinin İdarece Değerlendirme Dışı Bırakıldığı İddiası
Haziran 15, 2022Karar No : 2022/UY.II-642
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/871094 İhale Kayıt Numaralı “Kars Barajı Sulaması 1 Kısım At ve Tigh Tamamlama Projesi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 24. Bölge Müdürlüğü tarafından 25.02.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kars Barajı Sulaması 1 Kısım At ve Tigh Tamamlama Projesi” ihalesine ilişkin olarak Genkar İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Asmin Müş. Müh. Dan. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 13.04.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.04.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.04.2022 tarih ve 21314 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.04.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/450 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, iş ortaklıklarının özel ortağı Asmin Müş. Müh. İnş. Tic. Ltd. Şti. tarafından İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesi kapsamında yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen öz kaynak oranının istenilen şartı karşılamadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, iş ortaklığının özel ortağı tarafından 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait bilanço bilgilerinin beyan edilip sunulduğu, söz konusu yıllara ilişkin öz kaynak oranlarının ortalamasının 0,17504 olduğu, dolayısıyla İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde düzenlenen öz kaynak oranının en az 0,15 olması şartının sağlandığından tekliflerinin bu sebeple değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,
sunar.
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler
2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Kars Barajı Sulaması 1. Kısım AT ve TİGH Tamamlama Projesi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2011A02-1354-64993 (2011A020070-0001 – DAP İlleri Toplulaştırma ve TİGH)
d) Kodu:
e) Miktarı: 820 km tarla içi ulaşım yolu yapılması, sanat yapıları ve diğer tarla içi geliştirme hizmetleri işleri yapımı.Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kars ili, Merkez ilçesine bağlı 21 birim, Akyaka ilçesine bağlı 6 birim ve Arpaçay ilçesine bağlı 3 birim yerleşim birimi olmak üzere toplam 30 birim yerleşim birimi” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler
…
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
…
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemelerinden, bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında istekliler tarafından yılsonu bilançosunun veya bilançonun istenilen kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgenin sunulması gerektiği, beyan edilen bilanço veya eşdeğer belgelerde, cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olmasının, öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olmasının, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olmasının ve belirtilen bu üç kriterin de birlikte sağlanmasının gerekli olduğu, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayan isteklilerin, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilecekleri, bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayan isteklilerin ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilecekleri, bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı anlaşılmaktadır.
Devlet Su İşleri 24. Bölge Müdürlüğü tarafından 25.02.2022 tarihinde yapılan “Kars Barajı Sulaması 1 Kısım At ve Tigh Tamamlama Projesi” ihalesine 26 istekli tarafından teklif verildiği, başvuru sahibi Genkar İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Asmin Müş. Müh. Dan. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin, özel ortak tarafından beyan edilen bilanço bilgilerine ilişkin öz kaynak oranının en az 0,15 olma şartının sağlanmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 05.04.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin Abad Proje Yapı Tekn. Eği. Dan. Tur. Sağ. Ener. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise Dem-Ka İnşaat San. ve Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının özel ortağı Asmin Müş. Müh. Dan. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının, “Bilanço Bilgileri” bölümünde;
“Öz Kaynak Oranı” kısmında; “0,0573240953091121” şeklinde,
“Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmında; “2020” şeklinde,
“Öz Kaynak Oranı” kısmında; “0,0885887674103936” şeklinde,
“Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmında; “2019” şeklinde,
“Öz Kaynak Oranı” kısmında; “0,37922844950172” şeklinde,
“Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmında; “2018” şeklinde beyanın yer aldığı görülmüştür.
Başvuru sahibi iş ortaklığı tarafından, anılan iş ortaklığının özel ortağınca sunulan yeterlik bilgileri tablosunda 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin beyan edilen öz kaynak oranlarının toplanıp 3’e bölünmek suretiyle 0,17504 oranına ulaşıldığı, dolayısıyla söz konusu oranın daİdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde öz kaynak oranına ilişkin istenilen 0,15’ten az olmama şartının karşılandığından tekliflerinin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılamayacağı iddiasında bulunulduğu görülmüştür.
Ancak, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemelerinden, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayan isteklilerin, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilecekleri, bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayan isteklilerin ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilecekleri, bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağının anlaşıldığı, dolayısıyla başvuru sahibi iş ortaklığının iddiasında ifade ettiği şekilde beyan edilen yıllara ilişkin oranların oranlanması suretiyle bir hesaplama yapılamayacağı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı Asmin Müş. Müh. Dan. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen yıllara ait bilanço bilgilerine ilişkin olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulamada, 2020 yılına ait öz kaynaklar tutarının ***188,82 TL, aktif toplamının ***564,23 TL, yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetlerinin ise ***907,73 TL olduğunun görüldüğü, bahse konu tutarlar ile öz kaynak oranının 0,057… olarak hesaplandığı, dolayısıyla ihale dokümanında istenilen yeterlik kriterinin karşılanmadığı anlaşılmıştır.
2019 yılına ait öz kaynaklar tutarının ***723,47 TL, aktif toplamının ise ***484,27 TL olduğunun görüldüğü, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yapılan hesaplamada öz kaynak oranının 0,072… olarak hesaplandığı, dolayısıyla ihale dokümanında istenilen yeterlik kriterinin karşılanmadığı anlaşılmıştır.
2018 yılına ait öz kaynaklar tutarının ***467,70 TL, aktif toplamının ise ***969,11 TL olduğunun görüldüğü, 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yapılan hesaplamada öz kaynak oranının 0,101… olarak hesaplandığı, dolayısıyla ihale dokümanında istenilen yeterlik kriterinin karşılanmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı Asmin Müş. Müh. Dan. İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen yıllara ilişkin olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, beyan edilen yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yapılan hesaplamada öz kaynak oranının ihale dokümanında istenilen kriteri karşılamadığının anlaşıldığı, dolayısıyla başvuru sahibi iş ortaklığının teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.